Odpowiedź nie jest oczywista. Z jednej strony mamy silne pośrednie dowody na potencjalnie korzystny wpływ. Z drugiej, bezpośrednie dowody są ograniczone. Shing i wsp. w 2014 roku opublikowali interesujące badanie, sugerujące pozytywny wpływ probiotyków na wydolność. Dziesięciu wytrenowanych biegaczy poddano dwukrotnie próbie wydolności w postaci czasu do wyczerpania (z ang. time to fatigue)1. Badanie miało charakter krzyżowy, było podwójnie zaślepione, a okresy suplementacji były przedzielone okresem wypłukania (z ang. wash-out). Po 4 tygodniowym przyjmowania probiotyków (Lactobacillus, Bifidobacterium, Streptococcus – użyty preparat i pełna lista szczepów na tej stronie) czas do wyczerpania w upalnych warunkach (38 C) wzrósł o niemal 5 minut. Jednocześnie parametry świadczące o zwiększonej przepuszczalności jelit (stężenie LPS i test laktuloza-mannitol) zmniejszyły się. Badanie, choć optymistyczne, ma pewien mankament. Zastosowano próbę czasu do wyczerpania, która nie odpowiada typowym warunkom sportowym. Nie oznacza to, że badanie jest bezużyteczne, ale wolałbym zobaczyć takie, w którym zastosowano np. próbę biegu na 10 km. Mimo to, w mojej ocenie, to badanie budzi duże nadzieje na bezpośredni, ergogeniczny wpływ probiotyków, który prawdopodobnie uda się udowodnić w przyszłości.
Z probiotyków dla sportowców, które możemy dostać w Polsce, do tej pory został przebadany tylko jeden zestaw. Lamprecht i wsp. grupie wytrenowanych mężczyzn (n=23, VO2max >45 ml/kg/min) podawali przez 14 dni koktajl z probiotyków (B. bifidum W23, B. lactis W51, E. faecium W54, L. acidophilus W22, L. brevis W63, L. lactis W58), co zmniejszyło markery przepuszczalności jelitowej (mierzonej przy pomocy zonuliny w kale, spadek o 25%) oraz TNF-alfa (czynnik martwicy nowotworu), który jest cytokiną prozapalną2. Wyniki testu VO2max nie zmieniły się istotnie podczas suplementacji, co może wynikać też z dość krótkiego czasu suplementacji. Probiotyki te są dostępne w Polsce, w preparacie Sanprobi Active&Sport, za wyjątkiem Enterococcus faecium W54. Z mojej korespondencji z producentem wynika, że E. faecium nie udało się wprowadzić z powodów formalnych.
OK, w wynikach poprawy wydolność szału nie ma. Ale… wydolność to nie wszystko! Sportowcy często cierpią z powodu infekcji górnych dróg oddechowych, które utrudniają starty i treningi. Czasem też mają problemy z przewodem pokarmowym, które sprawiają, że start kończy się w ubikacji zamiast na mecie. Tutaj mamy spore pole do popisu dla probiotyków i o tym będę pisał w dwóch kolejnych tekstach.
Pamiętaj, żeby zajrzeć też do tekstu ogólnego o probiotykach oraz tych o infekcjach i zdrowiu układu pokarmowego.
Skróty: L oznacza Lactobacillus, B – Bifidobacterium, S – Streptococcus, E – Enterococcus
Źródła
- Shing CM, Peake JM, Lim CL, et al. Effects of probiotics supplementation on gastrointestinal permeability, inflammation and exercise performance in the heat. Eur J Appl Physiol. 2014;114(1):93–103.
- Lamprecht M, Bogner S, Schippinger G, et al. Probiotic supplementation affects markers of intestinal barrier, oxidation, and inflammation in trained men; a randomized, double-blinded, placebo-controlled trial. J Int Soc Sports Nutr. 2012;9(1):45.
[…] żeby zajrzeć też do tekstu ogólnego o probiotykach oraz tych o wydolności i zdrowiu układu […]