Nasze jelita są miejscem, w którym gromadzi się około 75% komórek limfatycznych z całego organizmu, wchodzą one w tzw. GALT ( z ang. gut-associated lymphoid tissue)1. W jelicie komórki układu immunologicznego oddziałują i komunikują się z bakteriami, które w tym jelicie się znajdują. W ten sposób bakterie jelitowe mogą korzystnie lub niekorzystnie modulować funkcjonowanie naszej odporności. Stąd pomysł, że podanie probiotyków, może dobroczynnie działać na naszą odporność.

Jak to wygląda w doświadczeniach na sportowcach? Badań jest sporo i większość sugeruje zmniejszoną zapadalność na infekcje po wprowadzeniu suplementacji. Są też badania, które potwierdzają korzystny wpływ na niektóre elementy układu odpornościowego, np. poziom interleukiny 6. Ze względu na objętość tekstu i fakt, że takie badania nie wnoszą zbyt wiele przełomowych informacji w tym temacie, pozwoliłem sobie je pominąć.

Zróbmy przegląd:

L. rhamnosus LLG ATCC 53103 podawany w napoju mlecznym przez 12 tygodni grupie (n=141) maratończyków, zwiększył o kilka ilość dni, kiedy biegacze czuli się zdrowi (79 vs 73 dni)2.

L. fermentum VRI-003 PCC podawany przez 4 miesiące grupie (n=20) biegaczy długodystansowych, zmniejszył o ponad połowę ilość dni z objawami ze strony układu oddechowego (72 vs 30 dni)3.

L. casei Shirota podawane 84 osobom aktywnym fizycznie, zmniejszył ilość epizodów infekcji górnych dróg oddechowych w porównaniu do placebo4. Było to 1,2 epizodów na osobę w porównaniu do 2,1 u osób przyjmujących placebo.

L. fermentum VRI-003 PCC podawane grupie (n=88) aktywnych osób zmniejszyło o 31% obciążenie chorobami (nasilenie razy czas trwania) u mężczyzn, ale nie u kobiet5. U kobiet nastąpił również znacznie mniejszy wzrost ilości L. fermentum w kale. Trudno jest znaleźć fizjologiczne wyjaśnienie, czemu kobiety nie odpowiedziały na suplementację.

B. lactis Bl-04 podawany grupie aktywnych osób (n=465) zmniejszyło ilość infekcji górnych dróg oddechowych o 27% w porównaniu do placebo6.

L. gasseri KS-13, B. bifidum G9-1, B. longum MM-2 podawane grupie zawodników rugby (n=30) w badaniu krzyżowym, zmniejszyło ilość dni z infekcjami górnych dróg oddechowych prawie o połowę (3,4 vs 5,8 dni), jednak ich dotkliwość pozostała bez zmian7.

L. casei 431 w bardzo dużym badaniu (n=1104) nie wpłynęło na reakcję układu immunologicznego na szczepionkę przeciwko grypie, ale znacznie zmieniło ilość dni z infekcjami górnych dróg oddechowych w porównaniu do placebo, w ostatnich 3 tygodniach badania (6,4 vs 7,3 dnia)8.

Jak widać, wyniki są bardzo optymistyczne i należy uznać, że probiotyki poprawiają odporność sportowców, a co za tym idzie zmniejszają ilość dni treningowych i startowych straconych na infekcje. Jest tylko jeden kłopot, żaden z tych szczepów nie jest dostępny w Polsce, a jak wspominałem w pierwszym tekście, a nie powinno się przenosić właściwości jednego szczepu na inne – nawet w obrębie jednego gatunku. Jedyne rozwiązanie, jakie widzę, to szukanie probiotyków z podobnym składem gatunkowym, jak zastosowane w badaniach i liczenie na to, że nam pomogą. Choć jest to podejście na zasadzie Jak się nie ma, co się lubi… Trzeba też zwrócić uwagę na to, że pojawiają się też opinie ekspertów, które mówią o przyjmowaniu probiotyków w określonej dawce, ale bez wyszczególnienia gatunku i szczepów9. Niezależnie od tego, probiotyki są jedną z najbardziej obiecujących interwencji, jakie można podjąć w celu poprawy odporności u sportowców.

Pamiętaj, żeby zajrzeć też do tekstu ogólnego o probiotykach oraz tych o wydolności i zdrowiu układu pokarmowego.

Skróty: L oznacza Lactobacillus, B – Bifidobacterium, S – Streptococcus

Źródła

  1. Górska S, Jarzab A, Gamian A. Probiotic bacteria in the human gastrointestinal tract as a factor stimulating the immune system. Postepy Hig Med Dosw. 2009;63:653–667.
  2. Kekkonen RA, Vasankari TJ, Vuorimaa T, Haahtela T, Julkunen I, Korpela R. The effect of probiotics on respiratory infections and gastrointestinal symptoms during training in marathon runners. Int J Sport Nutr Exerc Metab. 2007;17(4):352–363.
  3. Cox AJ, Pyne DB, Saunders PU, Fricker PA. Oral administration of the probiotic Lactobacillus fermentum VRI-003 and mucosal immunity in endurance athletes. Br J Sports Med. 2010;44(4):222–6.
  4. Gleeson M, Bishop NC, Oliveira M, Tauler P. Daily probiotic’s (Lactobacillus casei Shirota) reduction of infection incidence in athletes. Int J Sport Nutr Exerc Metab. 2011;21(1):55–64.
  5. West NP, Pyne DB, Cripps AW, et al. Lactobacillus fermentum (PCC®) supplementation and gastrointestinal and respiratory-tract illness symptoms: a randomised control trial in athletes. Nutr J. 2011;10:30. doi:10.1186/1475-2891-10-30.
  6. West NP, Horn PL, Pyne DB, et al. Probiotic supplementation for respiratory and gastrointestinal illness symptoms in healthy physically active individuals. Clin Nutr. 2014;33(4):581–587.
  7. Haywood BA, Black KE, Baker D, McGarvey J, Healey P, Brown RC. Probiotic supplementation reduces the duration and incidence of infections but not severity in elite rugby union players. J Sci Med Sport. 2014;17(4):356–360.
  8. Jespersen L, Tarnow I, Eskesen D, et al. Effect of Lactobacillus paracasei subsp. paracasei, L. casei 431 on immune response to influenza vaccination and upper respiratory tract infections in healthy adult volunteers: a randomized, double-blind, placebo-controlled, parallel-group study. Am J Clin Nutr. 2015;101(6):1188–96.
  9. Gleeson M. Immunological aspects of sport nutrition. Immunol Cell Biol. 2015;94(2):117–23.
Subscribe
Powiadom o
guest
1 Komentarz
najstarszy
najnowszy oceniany
Inline Feedbacks
View all comments

[…] żeby zajrzeć też do tekstu o infekcjach, wydolności oraz zdrowiu układu […]

Wybrałem posty, które mogą Ci się spodobać

Czy można łączyć cynk i selen?

Co pomaga na skurcze i czemu nie magnez?

Kolagen – czy warto suplementować?