Ostatnio po Internecie krążą szkodliwe grafiki przedstawiające najbardziej zanieczyszczone pestycydami warzywa i owoce. Możecie ją zobaczyć tutaj [KLIK]. Grzecznie przemilczę to, że tworzenie takich grafik obliczone jest na wywołanie niepokoju u odbiorcy i dzięki temu większe zasięgi treści. Z punktu etyki dziennikarskiej to nawet niżej niż tabloidowe „Nie śpie, bo trzymam kredens”.
Dobra, zdecydowanie niżej. Kredens jest chociaż śmieszny.
Jaki jest z tym problem? Raport, na którym opierają się te informacje został przygotowany przez Environmental Working Group. Organizacja została już kilkukrotnie skrytykowana za przeszacowywanie ryzyka i brak odpowiedniej metodologii swoich raportów [1].
Wiem, że nie wszystkich to przekona. Nieważne, możecie spokojnie założyć, że ten raport jest obiektywy, a i tak to nic nie znaczy. Czemu? Weź globus i popatrz gdzie jest Ameryka Północna. Całkiem daleko od Polski, co nie? No właśnie. Raport został przygotowany w oparciu o sytuacje w Stanach Zjednoczonych. W Europie mamy inne prawo, inną glebę, różni się też technologia i sposób uprawy. Naiwnie jest wierzyć, że sytuacja w Europie jest taka sama jak tam. Nawet jeśli problem skażenia pestycydami istnieje, to czemu ma dotyczyć dokładnie tych samych produktów co po drugiej części globu?
To nie koniec. Sam fakt, że pestycydy w tych warzywach i owocach są to nie znaczy jeszcze, że jest ich za dużo. Pestycydy to trucizna, a dawka tworzy truciznę. Nawet te najbardziej nimi skażone warzywa i owoce mogą mieć znacznie mniej pestycydów niż dopuszczają normy. I tak zapewne jest, ponieważ prawo ściśle reguluje te kwestie.
Na przykład szwajcarscy naukowcy przebadali 240 próbek cytrusów, które uchodzą za wybitnie skażone pestycydami i jedynie w 3 stwierdzili przekroczenie rygorystycznej normy [2]. Natomiast w polskich badaniach po przeanalizowaniu 317 krajowych warzyw i owoców w 2 próbkach znaleziono pozostałości pestycydów przekraczające dopuszczalne normy [3]. Nieco więcej niż 0,5% przebadanych próbek. Jak widzisz, problem pestycydów istnieje, ale jest bardzo mały.
Spożycie warzyw i owoców jest pozytywnie skorelowane niemal z każdym aspektem zdrowia. Dla przykładu, w jednej z najświeższych meta-analiz badań prospektywnych wykazano, że spożycie 400 gramów warzyw i owoców (bynajmniej nie ekologicznych) dziennie zmniejsza śmiertelność z wszystkich przyczyn o 25% [4].
Można oczywiście przestawić się na ekologiczną żywność. Tylko to pewnie nie ma sensu.
W jednym z badań brytyjscy naukowcy porównywali zachorowanie na nowotwory kobiet spożywających żywność ekologiczną i konwencjonalną. Okazało się, że zachorowania w obu grupach są tak samo częste [5]. Z wyjątkiem jednego rzadkiego nowotworu, na który kobiety spożywające ekologiczną żywność chorowały rzadziej – co może być przypadkową obserwacją. Tym bardziej, że śmiało można przyjąć, że konsumentki ekologicznych produktów, są bardziej skupione na zdrowiu niż te kobiety, które jedzą żywność konwencjonalną.
Jedz warzywa i owoce. Koniecznie. Jedzenie warzyw i owoców jest ważniejsze niż nie-jedzenie pestycydów. Jeśli masz budżet i chęci możesz sięgać po produkty ekologiczne, choć osobiście nie sądzę, żebyś poprawił tym stan swojego zdrowia.
Pestycydy są w zasadzie dobre, bo pozwalają produkować duże ilości zdrowych produktów takich jak warzywa i owoce. W świecie w którym nie byłoby pestycydów, żywność byłaby horrendalnie droga i trudno dostępna. Na owoce i warzywa stać byłby tylko nielicznych bogaczy, a cała reszta cierpiałby na szkorbut. Oczywiście nie ma nic za darmo i pozostałości pestycydów są odrobinę niebezpieczne. Jednak to niewielkie zagrożenie, z całą pewnością, nie jest warte tego, żeby ograniczać różnorodność warzyw i owoców do tych spoza „Parszywej dwunastki” .
Źródła
- Winter CK, Katz JM. Dietary Exposure to Pesticide Residues from Commodities Alleged to Contain the Highest Contamination Levels. J Toxicol. 2011; 2011: 589674. PubMed
- Ortelli D, Edder P, Corvi C. Pesticide residues survey in citrus fruits. Food Addit Contam. 2005 May;22(5):423-8. PubMed
- Szpyrka E, Kurdziel A, Rupar J, Słowik-Borowiec M1.Pesticide residues in fruit and vegetable crops from the central and eastern region of Poland. Rocz Panstw Zakl Hig. 2015;66(2):107-113. PubMed
- Wang Xia, Ouyang Yingying, Liu Jun, Zhu Minmin, Zhao Gang, Bao Wei et al. Fruit and vegetable consumption and mortality from all causes, cardiovascular disease, and cancer: systematic review and dose-response meta-analysis of prospective cohort studies BMJ 2014; 349 :g4490 BMJ
- Bradbury KE, Balkwill A, Spencer EA, Roddam AW, Reeves GK, Green J, Key TJ, Beral V, Pirie K and The Million Women Study Collaborators. Organic food consumption and the incidence of cancer in a large prospective study of women in the United Kingdom. British Journal of Cancer. 2014; 110, 2321–2326. Nature
[…] 1. http://www.damianparol.com/pestycydy/ […]
[…] też do moich dwóch poprzednich tekstów o pestycydach: Te straszne pestycydy! i Co jest nie tak z „brudną listą” warzyw i […]
[…] Te straszliwe pestycydy! https://www.damianparol.com/pestycydy/ […]